Advertentie
Een onderzoeksteam aan het Massachusetts Institute of Technology, of MIT, in de Verenigde Staten heeft deze organische moleculen ontdekt in een wolk van gas en stof die zich niet in een baan rond een ster bevindt. Dit levert een bewijs dat complexe organische moleculen mogelijk al aanwezig waren in het zonnestelsel voordat de aarde werd gevormd.
Organische moleculen zijn in principe verbindingen op basis van een (ketting van) koolstofatomen. Dit soort moleculen betekenen niet dat er leven bestaat of heeft bestaan in de interstellaire wolk, maar maken wel bepaalde chemische processen mogelijk die nodig zijn voor leven zoals wij dat kennen. Daarom kan deze ontdekking grote gevolgen hebben voor ons begrip van hoe het leven op aarde oorspronkelijk ontstaan is.
In dit geval hebben de onderzoekers een zogenaamde polycyclische aromatische koolwaterstof gevonden, ofwel PAK. Het gaat hierbij om Pyreen, wat bestaat uit een ring van koolstofatomen met een algemene chemische formule van C16H10. Op aarde is de stof terug te vinden in steenkoolteer en wordt het gevormd bij verbrandingsprocessen, zoals in auto’s met verbrandingsmotoren. Daarnaast wordt Pyreen gebruikt voor de synthese van bepaalde kleurstoffen en pigmenten.
PAK’s zijn relatief stabiele moleculen en wetenschappers denken dan ook dat dergelijke moleculen redelijk veel voorkomend zijn in interstellaire wolken. Ook lijkt het daarmee aannemelijk dat deze stoffen een rol spelen bij de ontwikkeling van op koolstof gebaseerde levensvormen. Eerder is de stof al wel teruggevonden op de asteroïde Ryugu, waar enkele jaren geleden monsters van zijn genomen. Met de ontdekking van de stof in interstellaire wolken wordt de hypothese dat de stof al voor de vorming van de aarde aanwezig was in ons zonnestelsel bevestigd. Tot nu toe was het echter nog moeilijk om deze moleculen te detecteren in interstellaire materie.
Om tot deze ontdekking te komen maakten wetenschappers dan ook gebruik van een trucje waarmee ze niet direct deze PAK’s moesten detecteren. Ze gingen namelijk op zoek naar het molecuul 1-cyanopyreen. Bij deze stof wordt een van de waterstofatomen vervangen door een stikstofatoom. 1-cyanopyreen is makkelijker te detecteren omdat het een radiosignaal geeft. Het lukte de onderzoekers om met behulp van de Green Bank radiotelescoop in West Virginia de aanwezigheid van dit molecuul, en daarmee het gewone Pyreen, te bevestigen in een interstellaire wolk in het sterrenbeeld Taurus(Stier) op 450 lichtjaar afstand. Volgens de onderzoekers zou pyreen goed zijn voor ongeveer 0,1% van de totale hoeveelheid koolstofatomen in de wolk, wat het een vrij veel voorkomend molecuul zou maken.